شرکت‌های دانش بنیان از نظر نوع مالکیت به دو دسته‌ی زیر تقسیم‌بندی می‌شوند
۱- شرکت‌هایی که تنها اعضای هيئت علمی مالک آن هستند:
اگر سهام دانشگاه کمتر از ۵۰ درصد باشد، شرکت دانش بنیان یک شرکت خصوصی محسوب می‌شود و باید تابع قانون تجارت باشد و همچنین در اداره‌ی ثبت شرکت‌ها ثبت شود.
۲- شرکت‌هایی که دانشگاه‌ها نیز در آن مالکیت دارند:
اگر سهام دانشگاه ۵۰ درصد یا بیشتر باشد، شرکت دانش بنیان یک شرکت دولتی محسوب می‌شود.
زمینه‌های فعالیت شرکت دانش بنیان
فعالیت شرکت‌های دانش بنیان را می‌توان در دسته‌بندی‌های زیر خلاصه کرد:
انجام پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای
ارائه‌ی خدمات تخصصی، مشاوره‌ای، علمی، تحقیقاتی و فنی
تولید محصولات با استفاده از فناوری نوین
نظارت بر پروژه‌های پژوهشی، اجرایی و مشاوره‌ای
ارائه‌ی خدمات توسعه‌ی کارآفرینی
ارائه‌ی خدمات توسعه‌ی محصول جدید
تشخیص فرصت‌های کارآفرینی
انجام خدمات توسعه‌ی فناوری
خدمات ورود کسب‌و‌کارها به بازار بین‌المللی و جهانی کردن آن‌ها
اجرای طرح‌های توسعه‌ی کارآفرینی در سطح ملی، منطقه‌ای و محلی
شرایط شرکت‌های متقاضی برای دانش بنیان شدن
شاخص شرکت‌های دانش بنیان به دو دسته‌ی عمومی و اختصاصی تقسیم‌بندی می‌شود. شرکت‌های متقاضی باید علاوه بر شاخص‌های عمومی، شرایط مشخص‌شده در یکی از ۳ شاخه‌ی اختصاصی را نیز دارا باشند.
شاخص‌های عمومی شرکت‌های دانش بنیان
۱- حداقل دو سوم اعضای هیئت مدیره‌ی شرکت، حداقل دو مورد از شرایط زیر را داشته باشند:
دارای مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی باشند
دارای حداقل ۳ سال سابقه‌ی فعالیت کاری یا علمی در حوزه‌ی مرتبط با فعالیت شرکت باشند. یا دارای سابقه‌ی مدیریتی باشند
حداقل یک اختراع ثبت‌شده‌ی ارزیابی‌شده‌ی داخلی یا بین‌المللی در حوزه‌ی فعالیت شرکت داشته باشند
۲- نیمی از درآمد ناشی از فروش محصولات و خدمات دانش بنیان از طریق قرارداد باشد. (به جز شرکت‌هایی که در مرحله‌ی تجاری‌سازی اولین کالای دانش بنیان هستند.)
۳- سابقه‌ی بیمه‌ی پرداختی برای حداقل ۳ نفر از کارکنان تمام‌وقت به مدت حداقل ۶ ماه
۴- عدم سوءسابقه و عدم تکرار تخلف در صورت وجود تعهد
شاخص‌های اختصاصی شرکت‌های دانش بنیان
شاخص‌های اختصاصی به ۳ دسته تقسیم‌بندی می‌شوند. شرکت‌های متقاضی باید کلیه‌ی شرایط یکی از دسته‌بندی‌ها را داشته باشند.
۱- دسته ی اول: شرکت‌های تولیدی محصولات دانش بنیان
تولیدکننده‌ی کالاهای دانش بنیان (مطابق فهرست مصوب که می‌توانید در سایت دانش بنیان مشاهده کنید.)
نهادینه‌سازی و بومی‌سازی دانش فنی از طریق تحقیق و توسعه
دارای گواهی‌نامه‌ی انطباق استاندارد یا تأییدیه‌ی معتبر
نسبت نیروی انسانی تمام‌وقت دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در بخش‌های غیر پشتیبانی به کل کارمندان تمام‌وقت حداقل ۳۰ درصد باشد
حداقل ۷ درصد فروش سالیانه‌ی شرکت خرج هزینه‌ی تحقیق و توسعه شود
هر دو سال یک‌بار کالای دانش‌بنیان جدید ارائه شود یا نسبت به ارتقاء آن‌ها اقدام شود
۲- دسته‌ی دوم: شرکت‌های تحقیق و توسعه و خدمات مهندسی
فعالیت‌های تحقیق و توسعه و خدمات مهندسی در ارتباط با یکی از کالاهای دانش بنیان انجام شود
نسبت نیروی انسانی تمام‌وقت دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در بخش‌های غیر پشتیبانی به کل کارمندان تمام‌وقت حداقل ۵۰ درصد باشد.
شرکت باید در یک سال گذشته حداقل یک کالا یا خدمت جدید یا بهبودیافته داشته باشد
تولید شرکت حداکثر در حد تولید نمونه‌ی آزمایشی یا پایلوت باشد
۳- دسته‌ی سوم: شرکت‌های خدمات تخصصی دانش بنیان
نوع خدمت این شرکت‌ها باید با فهرست مصوب مطابقت داشته باشد
نسبت نیروی انسانی تمام‌وقت دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در بخش‌های غیر پشتیبانی به کل کارمندان تمام‌وقت حداقل ۵۰ درصد باشد
حداقل ۷ درصد فروش سالیانه‌ی شرکت خرج هزینه‌ی تحقیق و توسعه‌ی مرتبط با خدمات تخصصی دانش بنیان شود
حداقل میزان درآمد ثابت سالیانه‌ی شرکت برابر با ۱ میلیارد ریال به قیمت ثابت سال ۹۱ باشد
شرکت‌های دانش بنیان نوپا
شرکت‌هایی که سابقه‌ی کاری چندانی ندارند و نوپا هستند باید تمامی شرایط زیر را دارا باشند:
تولیدکننده یا دارای برنامه‌ی طراحی و تولید کالای دانش بنیان مورد تأیید مرکز رشد یا پارک علم و فناوری مربوط یا ستاد فناوری راهبردی مربوط باشد
نهادینه‌سازی و بومی‌سازی دانش فنی از طریق تحقیق و توسعه انجام شود
عملکرد تحقیق و توسعه داشته باشند
شرکت باید ۲ نفر نیروی انسانی تمام‌وقت داشته باشد
حداقل ۱ سال باید از تاریخ ثبت شرکت گذشته باشد
عدم سوءسابقه و عدم تکرار تخلف در صورت وجود تعهد
دو سوم اعضای هیئت مدیره دارای حداقل دو مورد از شرایط زیر باشند:
مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی
حداقل ۳ سال سابقه‌ی کاری یا علمی مرتبط با فعالیت شرکت یا سابقه‌ی مدیریتی
حداقل یک اختراع تأییدشده